ფოტოზე მოცემული მოწითალო გამონაყარი, რომელსაც ქავილი ახლავს თან, შეიძლება იყოს სებორეული დერმატიტი ანუ სებორეა. ეს არის კანის გავრცელებული დაავადება, რომელიც წააგავს ფსორიაზს, ეგზემას და ალერგიულ რეაქციას. ის შეიძლება გაჩნდეს როგორც ტანზე, ასევე თავზე.
ამ დროს უმეტესად ზიანდება კანის ცხიმოვანი ჯირკვლებით მდიდარი ნაწილები, მათ შორის სკალპი (თავის ქალის კანი), სახე და გულმკერდი.
სებორეა ყველაზე ხშირად ვლინდება ახალშობილებსა და 30-60 წლის ზრდასრულებში. უფრო ხშირია მამაკაცებში, ვიდრე ქალებში.
სებორეის გამომწვევები
დღეისათვის ცნობილი არ არის, თუ ზუსტად რა იწვევს სებორეას. არსებული მონაცემების მიხედვით, ეს არის გარკვეული ფაქტორების კომბინაცია. მათ მიეკუთვნება – იმუნური სისტემის დასუსტება, გარკვეული საკვები პროდუქტების ნაკლებობა და ნერვული სისტემა.
სებორეის ერთ-ერთ მნიშვნელოვან განმაპირობებელ ფაქტორად მიიჩნევა კანზე არსებული საფუარი სოკო. გარდა ამისა, ჩვენთვის, როგორც ბიორეგულაციური მედიცინის წარმომადგენლებისთვის, ამ დაავადების მიზეზებსა და მკურნალობაზე საუბრისას აუცილებელია უჯრედშორისი სივრცის (ანუ მატრიქსის) განხილვა.
სოკოები
სებორეული დერმატიტის მიზეზი შეიძლება იყოს კანის ანთებით რეაქცია საფუარა სოკო Malassezia-ს გამრავლებაზე, თუმცა ეს მოსაზრება ბოლომდე დადასტურებული არ არის. ნავარაუდებია, რომ საფუარი სოკო გამოყოფს ტოქსიკურ ნივთირებებს, რომლებიც აღიზიანებს კანს და იწვევს ანთებას.
სებორეის განვითარებაში ზემოთ აღნიშნული სოკოს როლის ახსნა შემდეგი ჰიპოთეზის მეშვეობით შეიძლება: ადამიანის ცხიმოვანი ჯირკვლები გამოყოფს ცხიმს, რომელიც მდიდარია ცხიმოვანი მჟავებით. სოკო ახდენს ამ ცხიმოვანი მჟავების გადამუშავებას, რის შედეგადაც წარმოქმნილი ნარჩენი პროდუქტები იწვევს კანის ბარიერული ფუნქციის დარღვევას, რასაც გაღიზიანება, ანთება, ქერტლის წარმოქმნა და სებორეული დერმატიტის განვითარება მოყვება.
სხვა ფაქტორები
სებორეის განვითარებასა და მიმდინარეობაზე შეიძლება გავლენა მოახდინოს გენეტიკურმა, გარემო, ჰორმონულმა და იმუნური სისტემის ფაქტორებმა. სებორეული დერმატიტი შეიძლება დაამძიმოს სხვა დაავადების არსებობამ, ფსიქოლოგიურმა სტრესმა, დაღლილობამ, ძილის დეფიციტმა.
გარდა ამისა, სებორეის განვითარებას შეიძლება ხელი შეიწყოს გარკვეულმა მედიკამენტებმა, ასევე, სიცივემ და მშრალმა ჰავამ.
სიმპტომები
სებორეა უმეტესად ვლინდება ქერტლით და ე.წ. „აკვნის ქუდით“ – ეს არის მოყვითალო ან მოყავისფრო ქერქი თავის ქალის კანზე (სკალპზე), რომელიც ხშირად უვითარდებათ 3 თვის და უფრო მცირე ასაკის ჩვილებს. ჩვეულებრივ, ის ქრება ერთი წლის ასაკამდე, თუმცა შეიძლება კვლავ გაჩნდეს მომწიფების პერიოდში.
სებორეული დერმატიტის გამოვლენა შესაძლებელია სახეზე, განსაკუთრებით, ცხვირის ირგვლივ, წარბებში, ქუთუთოებზე ან ყურის უკან. ასევე, შესაძლებელია მისი გაჩენა ტანზეც:
- გულმკერდზე
- ჭიპის ირგვლივ
- დუნდულებზე
- საზარდულის მიდამოში
- ძუძუს ქვევით
სებორეის დროს მოსალოდნელია კანის ქავილი, წვა და სიწითლე. კანის ის მიდამო, რომელიც იქერცლება, შეიძლება მოთეთრო ან მოყვითალო იყოს და ტენიანი ან ცხიმიანი ჩანდეს.
იმის გამო, რომ სებორეა ძალიან წააგავს კანის სხვა დაავადებებს, დიაგოზისთვის უნდა მიმართოთ ექიმს და ჩაიტაროთ სათანადო მკურნალობა.
მკურნალობა
სებორეული დერმატიტი ზოგჯერ თავისით ქრება, მაგრამ უფრო ხშირად ის მუდმივი პრობლემაა, რომელიც პერიოდულად ქრება და შემდეგ ხელახლა იჩენს თავს. ეს პროცესები წლების განმავლობაში შეიძლება გაგრძელდეს, თუმცა უმეტესწილად კარგად კონტროლდება კანის სათანადოდ მოვლისას.
ექიმები მკურნალობისათვის ნიშნავენ სხვადასხვა ჯგუფის მედიკამენტებს, მათ შორის, ანტიფუნგალურ, ანტიანთებით და ანტიჰისტამუნურ მედიკამენტებს. ამ სამკურნალო საშუალებებთან ერთად, სებორეით გამოწვეული სიმპტომების სამკურნალოდ შეიძლება გამოყენებული იყოს ბიორეგულაციური მედიცინის მედიკამენტები, როგორიცაა მაგალითად გუნა-მატრიქსი.
მიმართეთ ექიმს, თუ მდგომარეობა მკურნალობის ფონზე არ უმჯობესდება, ან დაზიანების არე მტკივნეული, შეშუპებული და გაწითლებულია, ან ჩირქი იწყებს დენას.
გუნა-მატრიქსი სებორეის დროს
ექსტრაცელულარული მატრიქსი, იგივე უჯრედშორისი სივრცე, ქსოვილების ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი შემადგენელი კომპონენტია, რომელიც ბიორეგულაციური მედიცინის მეთოდებით ანთებითი დაავადებების სიმპტომების მკურნალობის დროს ერთ-ერთ ძირითად სამიზნეს წარმოადგენს. მიიჩნევა, რომ მატრიქსის დეტოქსიკაცია და დრენაჟი ხელს უწყობს ანთებითი დაავადების ზოგადი სურათის გაუმჯობესებას და ხელს უწყობს ჩატარებული მკურნალობის ეფექტურობას.
გუნა-მატრიქსი ანთებითი პროცესებით გამოწვეული სიმპტომების საწინააღმდეგო ჰომეოპათიური სამკურნალო საშუალებაა. იქედან გამომდინარე, რომ ანთება სებორეული დერმატიტის ერთ-ერთ ყველაზე მნიშვნელოვან პათოგენეზურ რგოლს წარმოადგენს, გუნა-მატრიქსის გამოყენება ამ დაავადების დროს არის შესაძლებელი.
ეს მედიკამენტი გამოიყენება კანის სხვა ანთებითი დაავადებების სიმპტომური მკურნალობის დროსაც, მაგალითად როგორიცაა ეგზემა.
ექსტრაცელულარულ მატრიქსთან დაკავშირებით დამატებითი ინფორმაციისათვის შეგიძლიათ გაეცნოთ მოცემულ სტატიებს: